İç mimaride mekân tasarımı, zihinde var olan bir tasarımın hayata geçiriliş biçimidir. Göz zevkine hitap, estetik değere önem, fonksiyonel açıdan elverişlilik, ergonomik durum gibi faktörler ele alınarak iç mimari planı tasarlanır. Mekân tasarımını detaylandırmadan önce iç mimarın ne yaptığı ve iç mimarinin ne demek olduğu anlaşılmalıdır.
İç Mimar ve İç Mimari Nedir?
İç mimar, tasarımı yapılacak olan çeşitli mekanların tasarımının oluşturulmasını esas alan ve o tasarıma uygun projeleri oluşturan kimsedir. İç mimar göz zevkine ve ihtiyaçlara hitap eden tasarım planları yapar. Dolayısıyla sanatsal zekâ ön plana çıkar. Bunun yanısıra ise teknolojik unsur önemli bir detaydır. Teknolojiye uygun planlamalar yapmakta son derece önem taşımaktadır. İç mimari tasarımlar, müşterilerin isteklerine uygun olarak dizayn edilir. İç mimarların iç tasarıma yönelik teknikleri vardır ve bu teknikler ışığında müşterilerin istekleri şekilendirilir.
İç mimari, mühendislik ve mimarlık ile iş birliği içerisinde yürüyen bir kavramdır. İç mimarisi yapılacak olan yapının kullanımını değiştirmek ve yeniden yapılandırmakta mümkündür. Mevcut mimarinin değiştirilmesi söz konusu olur. Teknolojinin gelişip ilerlemesi, sanatsal zevklerin değişmesi ve ihtiyaçların şekillenmesiyle beraber mimari yapılarda değişiklik gerçekleşir. Bu sayede de değiştirilecek mekânlar farklı zevklere ve işlevlere göre yapılandırılır. Yeni form kazandırmaya örnek olarak; tarihi eserde meydana gelen restorasyan verilebilir. Bunun yanı sıra mevcut mekânın farklı işlevler için yeniden tasarlanması da örnek olarak verilebilir. Mesela bir tekstil fabrikasının otele dönüştürülmesi yeniden tasarlanmaya örnektir.
İç Mekân Tasarımı
İç mekân tasarımı söz konusu olduğunda öncelikle tasarım aşamaları göz önüne alınmalıdır:
- İç mekân tasarımı yapılacak olan mekânın yeniden inşasında ne gibi unsurlara ihtiyacı olduğunun öncelikle planlanması gereklidir. Bu süreçte araştırma, tanımlama gibi süreçlerin yanı sıra tartışma ve fikir alışverişi de önem kazanmaktadır.
- İç mekân tasarımını yaparken tasarımın genel kurallarını ve özelliklerini belirlemek gerekir. Tasarım ne için kimin için yapılacak ve hangi alanlar için kullanılacak bu durum değerlendirilmelidir.
- Bütün bunların dışında bir taslak oluşturulmalıdır ve tasarımı geliştirmeye yönelik öneriler sunulmalıdır. Bu öneriler içerisinde tasarımın öznelliği, ergonimikliği, fonksiyonelliği dikkate alınmalıdır. Öneriler sonrası taslak çizim yapılarak, izlenecek yol haritası belirlenir. Mekân özellikleri ve mekânın şekli bu taslak sayesinde müşterilere sunulur. Tasarımda ayrıca mali özelliklerde söz konusudur. Tasarım için gerekli olan malzemelerin ve işçiliğin maliyeti, mekân tasarımının ne kadar sürede tamamlanacağı gibi faktörler de tasarım önerisini kapsayan belli başlı önemli meselelerdir.
- Tasarım önerisi değerlendirmeli ve bu konuda araştırmalar yapılmalıdır.
- Değerlendirme ve deneme-test etme sürecinden geçmelidir. Tasarım ortaya konulan öneriler ışığında soruna yönelik olarak tasarlanmış mı tasarlanmamış mı ve tasarım önerilerinde ki fikre ne derece uygun gibi sorular sorularak değerlendirmeler yapılır.
- Eğer farklı bir fikir ortaya konulmak istenirse değişiklik önerisi sunulmalıdır. Tasarıma yönelik çeşitli öneriler ve değişiklikler bilgisayar ortamında veya el çizimi kullanılarak ifade edilir. En son tasarım çeşitleri ve öneriler değerlendirilerek son aşama olan tasarımın son hali mimarlar tarafından hazırlanır.
İç mekân tasarımını sağlayan ve tümüyle iç mekânı tasarlayan yapay zekâlar oluşturulabilir. Normal doğal zekâyı aratmayacak nitelikte olan bu yapay zekâlar ile tasarım sorunları çözüme kavuşabilir. Tasarımcı mekân tasarımını sağlarken, yapay zekâ ise bu tasarımı geliştirir. Tasarımı sağlanacak olan mekân yapay zekâ tarafından idrak edilir ve izlenecek yöntem belirlenir.